فیبر به گروهی از کربوهیدرات‌ها گفته می‌شود که بدن انسان قادر به هضم آن‌ها نیست و در سه شکل نامحلول، نیمه محلول و محلول وجود دارد.
فیبرهای نامحلول به آن‌هایی گفته می‌شود که بدن انسان آنزیم‌های هضم آن را ندارد و به مقدار زیاد در لوله گوارش تجزیه نمی‌شود. نمونه‌هایی از فیبر نامحلول عبارت‌اند از: سلولز حاصل از سبوس غلات، قسمت‌هایی از میوه و سبزیجات. این فیبرها موادی را تولید می‌کنند که حرکات روده را تضمین می‌کنند.
فیبرهای محلول توسط آنزیم‌های هاضمه تجزیه می‌شوند که شامل پکتین محلول است. غلاتی مانند جو حاوی مقدار زیادی فیبر محلول است. پکتین برای التیام زخم‌ها شناخته‌شده است و در کاهش جذب گلوکز از روده به جریان خون و ترکیب آن با برخی مواد شیمیایی سمی مؤثر می‌باشد و از جذب مواد سمی جلوگیری کرده و به کاهش کلسترول از راه اتصال به اسیدهای صفراوی کمک می‌کند.
سلولوز نیز دارای فیبر محلول و فیبر نامحلول است که می‌توان نمونه‌ی آن را در بخشی از گیاه پلانتاگو اواتا بنام پلیسیم هاسک نام برد. این قسمت از این گیاه به‌عنوان مواد سلولز دار عمل کرده و تمامی سموم را جذب و از راه روده دفع می‌کند و غشای تحریک‌پذیر روده را مرطوب و تسکین می‌دهد.
نقش فیبر در لاغری:
فیبرهای اضافی موجود در رژیم غذایی به‌ویژه فیبرهای نامحلول و محلول از فواید بسیاری برخوردار است. ترکیب این فیبرها با یکدیگر می‌تواند از افزایش خواص سلامت آمیز با یکدیگر مؤثر باشد. همچنین فیبرها می‌توانند در تنظیم عملکرد روده‌ای مانند یبوست، کنترل اسهال، تسکین غشاهای مولکولی تحریک‌پذیر در مسیر معده – روده و همچنین در جذب انواع سموم، باکتری و دفع آن‌ها با شیوه‌ی عمل حجیم سازی مؤثر می‌باشد.
در سیستم آئورودیک (سیستم پزشکی سنتی) از پلیسیم هاسک برای انجام این اعمال استفاده می‌شود و همان‌طور که قبلاً اشاره کردیم هاسک هر دو خواص فیبرهای محلول و نامحلول را دارا می‌باشد اما نفخ و باد شکم ایجاد نمی‌کند و همچنین همانند سبوس گندم ویژگی تحریک روده‌ای را دارا نمی‌باشد.
فیبر نقش مهمی در کاهش وزن ایفا می‌کند. حجم فیبر خود به‌تنهایی احساس سیری به فرد می‌دهد که همان به کنترل مقدار غذای خورده شده کمک می‌کند. اشتها به‌صورت مستقیم با حجم فیبر و غیرمستقیم با تأخیر در تخلیه معده و رهای هورمون‌های مغزی، معده‌ای – روده‌ای، سیگنال‌های سیری را اعمال کرده، کنترل می‌کند. عمل زیاد کردن فیبرهای محلول به‌طور چشم‌گیری رهایی کربوهیدرات از روده به جریان خون را کند می‌کند. پس از مصرف غذا و تأخیر در بالا رفتن سطح قند خون با مصرف کربوهیدرات‌های مرکب به‌ویژه فیبرهای موجود در حبوبات و سبزیجات، باعث می‌شود رهایی انسولین به جریان خون کند شود و از خطرات موجود برای سلامتی پس از رهایی انسولین و نوسان در اشتها جلوگیری می‌کند.
برخی از محققان این عقیده رادارند که با اضافه کردن فیبر به وعده‌های غذایی می‌توان به کاهش اثرات کربوهیدرات بر روی پاسخ‌های قندی (گلیس میک) کمک کرد.
فیبرهای موجود در رژیم غذایی و کنترل وزن:
طبق مطالعات نشان داده‌شده افراد لاغر در حدود 50 درصد فیبر بیش‌تر از افراد چاقی مصرف می‌کنند. مقدار فیبر موجود در رژیم غذایی افراد لاغر 8/18 گرم، در افراد چاق متوسط 3/13 و در افراد چاق شدید 7/13 تخمین زده‌شده است. فیبر نقش مفیدی در کاهش کلسترول تام و سرطان روده دارد و افرادی که فیبر مصرفی بیشتری دارند 47 درصد کمتر به سرطان روده و 66 درصد کمتر به سرطان پانکراس نسبت به افرادی که فیبر کمتری مصرف می‌کنند مبتلا می‌شوند.
دسترسی و میزان مصرف فیبر:
منابع مطلوب فیبر که دارای انواع محلول و نامحلول است عبارت‌اند از: پکتین، سبوس جو، صمغ، جو و پسیلیوم هاسک. فیبرها در برخی از قرص‌ها، پودرها، کپسول‌ها و یا اشکال دانه‌دانه موجود هستند که می‌توان 2 تا 4 قرص یا کپسول یا 1 تا 2 قاشق چای‌خوری پودر پیش از هر وعده غذایی می‌توان مصرف کرد. این دوز باید حداقل با 8 اونس آب مصرف شود تا از کم‌آبی بدن جلوگیری کند.