زمانی که فشارخون به دلایلی بالا باشد "قلب را باهدف پمپاژ دوباره و به گردش درآوردن خون" وادار به حرکت و کار زیاد می‌کند.
فشارخون معمولاً بر دو نوع سیستولی و دیاستولی تقسیم و نام‌گذاری می‌شود و گاهی اوقات به نام حد بالا و پایین نیز شناخته می‌شود.
فشارخون سیستولیک:
این نوع فشارخون در هنگامی رخ می‌دهد که ماهیچه قلب به‌طور کامل منقبض‌شده و خون را به درون سرخرگ یا شریان‌ها فرستاده باشد.
فشارخون دیاستولی:
زمانی که قلب در حالت استراحت بین دو ضربان قرار دارد و خون به‌واسطه فشار درون رگ‌ها و دریچه‌ها در حال بازگشت به قلب و پر نمودن بطن راست است.
فشارخون به نیرویی گفته می‌شود که توسط خون در جریان، به دیواره‌ی رگ‌ها وارد می‌شود و همچنین یکی از علائم حیات به شمار می‌آید.
فشارخون با به جریان افتادن در رگ‌ها و شاهرگ‌ها کم می‌شود. فشارخون را به‌وسیله‌ی دستگاه فشارسنج اندازه‌گیری می‌کنند که این دستگاه با استفاده از ارتفاع جیوه برای اندازه‌گیری فشارخون در حال گردش در رگ‌ها استفاده می‌کند.
امروزه از فشارسنج‌های دارای جیوه برای اندازه‌گیری فشار استفاده نمی‌شود اما هنوز واحد اندازه‌گیری آن در جهان با mmHg یا میلی‌متر جیوه است.
پرفشاری خون راه علائمی ندارد و به همین علت اغلب مردم از ابتلا به آن مطلع نیستند. اگر فشارخون بالا تحت درمان قرار نگیرد، به سرخرگ‌ها و اندام‌های حیاتی بدن آسیب می‌رساند و به همین دلیل نام آن را قاتل خاموش نهاده‌اند.
فشارخون نرمال در افراد در حال استراحت بین 100 الی 140 میلی‌متر جیوه (فشار در حد بالا، سیستولیک) و 60 الی 90 میلی‌متر جیوه (فشار در حد پایین، دیاستولیک) می‌باشد. اگر فشارخون به‌صورت دائم بالاتر از 140 سیستولیک و 90 دیاستولیک باشد، یک بیماری و پاتولوژی محسوب می‌شود.
فشارخون بیش‌ازحد طبیعی را فشارخون بالا یا هایپرتنسیون می‌گویند و فشارخون پایین را هیپوتانسیون می‌نامند.
علائم فشارخون بالا:
فشارخون بالا به دودسته‌ی اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود. فشارخون در دسته‌ی اول علائمی از خود نشان نمی‌دهد اما در دسته‌ی دوم (ثانویه) افزایش فشارخون به دنبال یک بیماری اتفاق می‌افتد.
فشارخون اولیه از خود علائمی را نشان نمی‌دهد و ممکن است سال‌ها بدون علامت باشد و بیمار از وجود آن مطلع نشود. هنگامی بیمار متوجه این بیماری می‌شود که دچار (تاری، سردرد، درد در قفسه سینه، سرگیجه و تنگی نفس) می‌شوند که درواقع این نوع علائم نشان‌دهنده عوارض فشارخون بالا است.
عوامل خطر ایجاد فشارخون بالا:
سن، وراثت، چاقی، رژیم غذایی، جنس، دیابت، کم‌تحرکی، اضافه‌وزن، عوامل اجتماعی، دخانیات و الکل است.
درمان فشارخون بالا:
مهم‌ترین اقدام برای درمان فشارخون بالا و پایین، تغییر در سبک زندگی است که این تغییرات عبارت‌اند از:
- فعالیت روزانه منظم.
- ترک کردن سیگار، زیرا وجود نیکوتین در سیگار می‌تواند فشارخون را به‌صورت موقت افزایش دهد و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
- حذف نمک از رژیم غذایی.
- کاهش وزن.
- کاهش الکل مصرفی.
البته تنها راه تغییر سبک زندگی نیست و برخی آدم‌ها نیاز به استفاده دارو برای کاهش فشارخون دارند.
درمان خانگی برای کاهش فشارخون بالا:
درمان‌های خانگی از راه‌حل‌های کوتاه‌مدت برای درمان این بیماری استفاده می‌کنند که عبارت‌اند از:
- خوردن میوه‌هایی مانند: خرمالوی نارس، فندق، زالزالک و انگور است.
- جوشانیدن عناب و همچنین خوردن آب‌گرفته شده از آن.
- نوشیدن آب گریپ‌فروت.
- خوردن پرتقال، زغال‌اخته و سیب‌درختی.
فشارخون پایین:
در برخی افراد داشتن فشارخون پایین نشانه‌ی سلامتی آن فرد است اما برای برخی از افراد داشتن فشارخون پایین یک مشکل محسوب می‌شود.
علت فشارخون پایین:
- افرادی که در گرما قرارگرفته‌اند و بدنشان آب زیادی را ازدست‌داده است.
- بارداری.
- مصرف زیاد الکل و مواد مخدر.
- مصرف داروهای مختلف.
- مشکلات خاص قلبی.
- حساسیت آلرژیکی.
علائم فشارخون پایین:
- سرگیجه.
- تنگی نفس.
- تپش قلب شدید.
- تاری دید.
- احساس سبکی سر.
- تشنگی شدید.
- پوست رنگ‌پریده.
درمان خانگی فشارخون پایین:
-نوشیدنی‌های که دارای کافئین هستند به‌طور موقت باعث افزایش فشارخون می‌شوند.
-مصرف زیاد آب.
-مصرف چای‌دارچین.
فشارخون یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین سلامتی در اشخاص است بنابراین لازم است در صورت مشاهده‌ی علائم فشارخون به پزشک مراجعه کنید.